بررسی نوسانات قیمت کالاهای کشاورزی از قیمت سر مزرعه تا خرده فروشی: (مطالعه موردی محصول سیب زمینی)

نوسان نشان دهنده این است که چطور و چگونه یک مقدار در طول زمان به سرعت تغییر می کند، از میان محصولات کشاورزی ایران سیب زمینی، پیاز و گوجه فرنگی به لحاظ قیمت نوسان زیادی را تجربه کرده اند. پژوهش های صورت گرفته روی ارتباط قیمت در بازار کالاهای کشاورزی، بر انتقال پویای قیمت از مزرعه به مصرف کننده نهایی تأکید دارند. هدف این مطالعه بررسی رفتار قیمت های تولیدکننده، عمده فروشی و خرده فروشی سیب زمینی شامل بررسی اثر سرریز خارجی (انتقال نوسان قیمت)، رابطه بلندمدت و کوتاه مدت می باشد. بدین منظور از رهیافت اقتصادسنجی بهره برده شد که در برگیرنده ی مدل واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته، همگرایی یوهانسون و مدل تصحیح خطا است. نتایج بیانگر وجود دو بردار هم انباشتگی بلندمدت بین قیمت ها است که اثر قیمت تولیدکننده بیشتر از قیمت عمده فروشی بر قیمت خرده فروشی می باشد. علاوه بر این نتایج نشان داد که قیمت خرده فروشی نسبت به انتقال نوسانات قیمت عمده فروشی حساس تر از قیمت سرمزرعه است. اثر شوک وارده به قیمت تولید کننده پایدارتر از سایر قیمت هاست و سرانجام شواهد موید وجود انتقال نوسان در بازار سیب زمینی برای داده های ماهانه طی سال های 1369-1388 بودند.